Op 3 februari 2024 was de werkgroep Friese Waterlinie te gast op de boerderij Breebergschans bij Helma Smits van www.fransmethelma.nl te Waskemeer.
Helma was naar de expositie Vondsten Strijdtoneel Friese Waterlinie in Wolvega gekomen mei-juni 2023 om meer te weten te komen van de plek waar ze woont en de context daarvan. Helemaal vreemd was het verhaal van de Breebergschans natuurlijk niet voor haar, want de vondsten in de tentoonstelling heeft haar buurman Willem van der Ploeg zo prachtig in het verleden zeker gesteld. Alleen door Willem konden we de vondsten van de Breebergschans en de Zwartendijksterschans laten zien! En Willem had haar al wel het nodige daarover verteld en laten zien. Maar dan nog, in de tentoonstelling waren de vondsten van ‘ haar schans’ en van de andere plekken van strijdtoneel nu eenmalig bijeen gebracht, een kans die ze niet wilde laten lopen.
Lang verhaal kort: in Wolvega spraken we Helma uitvoerig en we waren welkom in Waskemeer bij haar. Die kans wilden wij niet laten lopen op onze beurt en begin februari 2024 was het zo ver. Negen man/vrouw sterk werden we met koffie en thee ontvangen in de groepsruimte in de boerderij.
Ter plekke hebben we het boek van de mooie power point presentatie van Willem van der Ploeg doorgenomen, waar alles van de Breebergschans in ondergebracht is door Willem. Zo beschikten we daar ook over een Google-beeld van 2019, waarop enkele grachten van Breebergschans nog herkenbaar zijn vanwege de droogte dat jaar, gelig gras met de plekken waar de gracht was nog groener gras. Heel mooi door ons werkgroep-lid Pieter de Jong van Dorpsarchief Oldeberkoop op Google ontdekt destijds. Zo konden we buiten zien hoe omvangrijk de schans moet zijn geweest, ook de buurman van mevrouw Smits heeft de woning binnen de schans-grenzen staan, evenals de boerderij van Helma met tuin en al en een stukje weiland erachter. Uit 1928 had Willem van der Ploeg de luchtfoto van die plek ook al in de presentatie opgenomen en die is boven dit bericht gevoegd.
Al pratend kwamen we tot ideeën over wat we daar misschien eens nader onder de loep nog kunnen nemen en die zijn we nu verder aan het verkennen.
Ook de buurman is de volgende dag door mevrouw Smits ingelicht en wil graag meedenken.
Willem van der Ploeg wijst ons er op, ook in zijn presentatie en ook in woord, dat de Breebergschans als ‘ een nieuwe schans’ werd aangeduid bij de aanleg 1593. Hetgeen misschien verwijst naar een ander verdedigingswerk in de nabijheid, wat dan een ‘ oude’ lokatie zou kunnen zijn, aan die weg die immers de verbinding vormde destijds naar Leeuwarden. Veel nog nader te bekijken daar en veel ideetjes opgedaan 🙂
Wordt vervolgd.